Polityka radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwiślańskim w latach 1945-1947

Problematyka polityki ZSRR wobec Polski w końcowej fazie II wojny światowej i po jej zakończeniu jest jednym z najważniejszych zagadnień historii politycznej naszego kraju w XX wieku. Kierunek tej polityki i jej bezpośrednie następstwa odcisnęły się na kilkudziesięcioletnim okresie funkcjonowania państwa. Zasadnicze w tym względzie rozstrzygnięcia i wydarzenia przypadły na lata 1944-1945, czyli czas ofensywy aliantów oraz pierwsze miesiące po zakończeniu okupacji niemieckiej, gdy ZSRR tworzył system niesuwerennej władzy w Polsce. Obok generalnego problemu w relacjach polsko-radzieckich, jakim była kwestia suwerenności, uwzględnić należy wiele szczegółowych działań ZSRR w różnych dziedzinach życia, wywołujących poważne konsekwencje dla ludności i gospodarki państwa polskiego. Dobrze można te działania zilustrować z bliższej perspektywy, jaką daje analiza sytuacji w jednym z regionów Polski. Celem pracy jest przedstawienie działalności radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwiślańskim w latach 1945-1947. Oczywiście w takim regionalnym ujęciu kwestie ogólnopaństwowe, związane np. z organizacją systemu władzy, będą miały mniejsze znaczenie. Na pierwszy plan wysuną się przedsięwzięcia władz radzieckich podejmowane w tej właśnie dzielnicy i uwzględniające jej specyfikę, mające wymiar ściśle polityczny (np. represje wobec konspiracji niepodległościowej), jak i gospodarczy (np. decyzje związane z eksploatacją zasobów ekonomicznych Pomorza przez ZSRR). Wśród praktycznych działań władz radzieckich były też posunięcia o charakterze polityczno-gospodarczym, przede wszystkim masowe deportacje ludności cywilnej(...)