Książka jest poświęcona wzajemnym związkom literacko-kulturalnym doby romantyzmu. Badacze pogranicza chętnie zwracają się ku temu okresowi, ponieważ to właśnie wówczas powstawały wybitne dzieła literatury polskiej i ukraińskiej, myśli społeczno-politycznej i filozoficznej, rodziły się nowe wolnościowo-odrodzeniowe ruchy i nurty myślowe, mające istotny wpływ na kształtowanie się kultury umysłowej i tożsamości narodowej obu zniewolonych narodów. Właśnie cząstkę tych osiągnięć i dziedzictwa z polsko-ukraińskiego kulturowego pogranicza starano się zaprezentować w niniejszej książce. Stefan Kozak omawia wybrane zagadnienia z bogatej twórczości Adama Mickiewicza i Mykoły Kostomarowa, Juliusza Słowackiego i Tarasa Szewczenki, Hułaka Artemowskiego i Teodora Tomasza Jeża, a także innych, najwybitniejszych twórców romantyzmu polskiego i ukraińskiego. Autora do opracowania prezentowanej publikacji zainspirowało przeświadczenie, że ówczesne relacje między dwoma narodami były niezwykle intensywne i otwarte na wzajemne poznanie, zrozumienie i porozumienie.