Podróż wokół mojej czaszki

Można „Podróż wokół mojej czaszki” odczytywać na wiele sposobów – jako zapis stanu zaawansowania medycyny w latach trzydziestych zeszłego wieku, opowieść o bogactwie przyjaźni i współczuciu, a także – co wydaje się zupełnie najprostsze – jako pamiętnik z odchodzenia i subiektywna, choć pozbawiona egzaltacji, pamiątka po niekiedy bolesnych figlach, jakie płata bohaterowi to, co siedzi w jego głowie.

Jestem mile zaskoczony powieścią Karinthy’ego – sądziłem, że „Podróż…” będzie pesymistyczną, pozostawiającą czytelników sam na sam ze strachem i nadciągającym jak tsunami kresem dni, okrutnie przygnębiającą opowieścią o końcu. Lamentem człowieka sparaliżowanego fizycznym i dotkliwym cierpieniem, obezwładnionego strachem, pławiącego się w opisach wyłączającego się, zaskakującego go swoją bezsilnością organizmu. Bałem się orgii kasandrycznych wizji i filozoficznych rozważań nad tym co było, jest, a co nastąpi za chwilę. Tymczasem to opowieść niemal sucha w emocjach, zaś jej bohater (autor) albo doskonale maskował trwogę albo wierzył w to, że zostanie uleczony, co stawiało go „do pionu” i pozwalało przyglądać się sobie. Czyta się zatem „Podróż” niczym kryminał – wyczekujemy objawów choroby jak zagadek, które tajemnicze „coś” zsyła na coraz bardziej umęczonego w świecie pochłanianym przez ciemność i wizje na jawie bohatera. Później szukamy rozwiązania, następuje moment kulminacyjny i…

Tymczasem cały urok książki Karinthy’ego tkwi w ludziach. To w opisach zaskoc...