Podmiotowość jednostki ludzkiej jako przedmiot badań nauk humanistycznych

W książce podjęto zagadnienie podmiotowości jednostki ludzkiej, tak jak prezentowane jest ono na gruncie wybranych dyscyplin humanistycznych. Przedmiotem analizy są koncepcje teoretyczne z zakresu psychologii, socjologii i antropologii kulturowej, które uwzględniają kategorię podmiotowości. Temat ten podjęto, aby prześledzić różne sposoby konceptualizacji problematyki podmiotowości w wyżej wymienionych naukach humanistycznych i zbadać, jak się ona zmienia w zależności od przyjętej opcji teoretyczno-metodologicznej. Praca stanowi wynik analizy skoncentrowanej na wydobyciu tych stwierdzeń i argumentów z uwzględnionych koncepcji teoretycznych, które pozwalają na charakterystykę tytułowej kategorii podmiotowości. Natomiast pominięto w zasadzie kwestię genezy poglądów zawartych w analizowanych stanowiskach i ich chronologię. Za najistotniejszy uznano sposób ujmowania przez autorów przedmiotowego zagadnienia, ukazanie rozwiązań teoretyczno-metodologicznych z nim związanych, porównanie ze sobą wyników analiz i skomentowanie ich. Praca ma zasadniczo charakter metodologiczny zważywszy rodzaj stawianych w niej pytań i pewne cechy przeprowadzanych analiz, a także wyników tych analiz. Stanowi metateoretyczną refleksję nad koncepcjami teoretycznymi wymienionych wyżej dyscyplin ukierunkowaną na odkrycie założeń składających się na kontekst epistemologiczny fundujący ich aparaturę pojęciową. Refleksja ta jednak nie jest oparta na jakiejś tradycyjnie rozumianej koncepcji teoriopoznawczej (np. neopozytywistycznej czy hipotetystycznej), która ujmuje naukę z perspektywy normatywnej filozofii nauki. Zapleczem myślowym dla prezentowanych tu ustaleń metodologicznych jest sytuująca się poza filozofią, w obrębie nauk szczegółowych, tzw. teoretyczna historia nauki w wersji zaproponowanej przez Jerzego Kmitę. Uczony ten traktuje ją jako składnik innej jego konstrukcji: teorii kultury zwanej społeczno-regulacyjną, sytuującej naukę w relacji do poszczególnych dziedzin kultury i typów praktyki społecznej. W takim kontekście metateoretyczna refleksja nad nauką staje się kulturoznawczym badaniem wybranych dyscyplin szczegółowych. Pierwszy rozdział pracy poświęcony jest omówieniu wybranych elementów wymienionej teorii. W pracy korzystano również z dorobku innych przedstawicieli tzw. szkoły poznańskiej: metodologów nauki i kulturoznawców.