Zasygnalizowana w tytule tematyka stanowi w tym tomie punkt wyjścia do rozważań nad obecnością Lublina i Lubelszczyzny w życiu i twórczości pisarzy od XIX wieku do współczesności. Badawczemu oglądowi autorzy poddają szerokie spektrum problemów związanych z czasem, kategoria czasu, indywidualnym i pokoleniowym doświadczeniem przemijania, świadectwami trwania i ciągłości.