Opinia na temat książki Ostatnie życzenie

Hejka! Każdy kto obserwuje mnie od jakiegoś czasu wie jak bardzo kocham Wiedźmina. Ostatnio w ramach studiów miałam okazje pisać pracę o pierwszym tomie opowiadań i stwierdziłam, że chcę się z wami podzielić tym co napisałam.

*

“Ostatnie Życzenie” Andrzeja Sapkowskiego to pierwszy z dwóch zbiorów opowiadań, które są niejako wprowadzeniem do sagi o wiedźminie (w późniejszych latach Ostatnie Życzenie zaczęto nazywać pierwszym tomem sagi, jednak to Krew Elfów otwiera wiedźmińską sagę). W “Ostatnim Życzeniu”, a później “Mieczu Przeznaczenia” mamy okazję poznać Geralta, naszego głównego bohatera, a także dowiedzieć się jakie relacje łączą go z pozostałymi postaciami, pojawiającymi się póżniej na przestrzeni sagi, to właśnie dzięki tym opowiadaniom możemy się dowiedzieć jak rozpoczęła się znajomość Geralta z Jaskrem czy Yennfer lub dlaczego wiedźmin został związany przeznaczeniem z księżniczką Cirillą. Bez znajomości opowiadań czytelnikowi raczej trudno było by zrozumieć póżniejsze wydarzenia z sagi.

“Ostatnie Życzenie” składa się z sześciu opowiadań, które przeplatają się z siedmioma częściami Głosu Rozsądku. Opowiadania nie są tutaj ułożone w sposób chronologiczny, są wyrywkami z życia Geralta, to czytelnik musi sobie je wszystkie poukładać tak aby utworzyły spójną całość. Niektóre z opowiadań ukazują nam przełomowe momenty z życia Geralta, pokazują w jakich okolicznościach poznał bliskie mu osoby. W opowiadaniu Kwestia Ceny dowiadujemy się dlaczego jego losy są związane z Ciri, Ostatnie Życzenie mówi o początku jego znajomości z czarodziejką Yennfer, a Kraniec Świata o znajomości z trubadurem Jaskrem. Cała reszta opowiadań pozwala nam bardziej poznać samego wiedźmina, zrozumieć wartości jakimi kieruje się w życiu, dowiedzieć się trochę o jego przeszłości (Jak np. W opowiadaniu Ziarno Prawdy, w którym dowiadujemy się nieco o jego początkach na szlaku).

*

Postać Geralta z Rivii, białowłosego wiedźmina, jest znana chyba każdemu, nawet jeśli ktoś nie miał styczności z twórczością Sapkowskiego, to kojarzy tego bohatera z gier czy z serialu. Ale czy wiemy kim jest ten bohater? Wiedźmini, jak można przeczytać w książce, zajmują się zabijaniem dla pieniędzy różnych potworów, straszydeł, które ztanowią zagrożenie dla ludzkości. Są to specjalnie wyszkoleni i udoskonaleni wojownicy, mówi się że są mutantami, że są pozbawieni człowieczeństwa. Geralt jednak nie do końca wpisuje się w ten schemat, chociaż jego najwiekszym marzeniem jest odzyskanie człowieczeństwa, to nie zdaje sobie sprawy, że jest bardziej ludzki od większości ludzi, których spotyka na swojej drodze. Pomimo iż został stworzony do zabijanie potworów, niektórzy wręcz sądzą, że skoro jest wiedźminem to jest maszyną do zabijania, bez żadnych zasad, to ma swoje wartości którymi kieruje się w życiu. Nie zabija istot które są na wymarciu, nie daje się zatrudniać jako płatny zabójca, bez względu na zaoferowaną sumę.

“- Zło to zło, Stregoborze - rzekł poważnie wiedźmin wstając. - Mniejsze, większe, średnie, wszystko jedno, proporcje są umowne a granice zatarte. Nie jestem świątobliwym pustelnikiem, nie samo dobro czyniłem w życiu. Ale jeżeli mam wybierać pomiędzy jednym złem a drugim, to wolę nie wybierać wcale.”

Jest to zdecydowanie bardzo ciekawie wykreowana postać. Ma swoją głębie. Na przestrzeni sagi jest też bardzo konsekwentnie prowadzony. To samo się tyczy pozostałych bohaterów wykreowanych przez Andrzeja Sapkowskiego. Są to postacie ciekawe, charakterystyczne, z krwi i kości.

*

Andrzej Sapkowski tworząc wiedźmiński świat czerpie z różnych kultur i opowieści. W opowiadaniach pojawiają się takie istoty jak strzyga z mitologii słowiańskiej, elfy – mitologia germańska, mamy również dżina wywodzącego się z arabskich wierzeń. Oprócz tego możemy również doszukać się nawiązań do baśni. Historia Refnii od razu przywodzi na myśl Królewnę Śnieżkę, natomiast w opowiadaniu Ziarno Prawdy możemy dojrzeć motywy znane nam z historii o Pięknej i Bestii ( w drugim tomie opowiadań mamy z kolei historię Małej Syrenki).

*

Jestem wielką fanką twórczości Andrzeja Sapkowskiego, całą serię o Wiedźminie miałam okazję czytać już dwukrotnie. To co bardzo lubię w jego książkach to wielość opisów, poczucie humoru, sarkazm, rozbudowaną politykę świata, w którym rozgrywa się akcja. W “Ostatnim Życzeniu” tego ostatniego mamy najmniej, ledwie namiastkę przy okazji opowiadania Kwestia Ceny, w którym przenosimy się na Cintryjski dwór, gdzie odbywa się urodzinowe przyjęcie dla królewny Pavetty, a w czasie niego Geralt próbuje ze wszystkich sił nie zostać wplątanym w polityczne gierki.

Warto zwrócić też uwagę na opisy walk, których już w tym zbiorze opowiadań trochę się pojawia. Mamy walkę ze strzygą opisaną w bardzo szczegółowy sposób. Dzięki temu w scenie mamy zbudowane napięcie. Tak szczegółowe opisywanie tego jak Geralt walczy z potworem działa także na wyobrażnie czytelnika, bez trudu można sobie wyobrazić te scenę w najmniejszych szczegółach, a nawet usłyszeć dźwięki towarzyszące walce. Pomimo swojej długości opisy nie są nużące, co też zasługuje na uznanie.

*

Ciekawy zabiegiem, który można zauważyć u Sapkowskiego to niedopowiadanie pewnych rzeczy, pozostawianie możliwości aby czytelnik sam sobie dopowiedział np. Co mógł w danej sytuacji powiedzieć bohater. Można to zauważyć chociażby w Ostatnim Życzeniu.

“Dżinn rozwarł paszczę i wyciągnął ku niej łapy. A wiedźmin nagle zrozumiał czego pragnie. I wypowiedział życzenie” - nie dowiadujemy się jednak jak ono dokładnie brzmiało, czego tak właściwie zażyczył sobie Geralt, jednak po późniejszych słowach Yennefer możemy się tego domyślać.

“Nie wiem, czy takie życzenie w ogóle może się spełnić. Nie wiem czy istnieje w Naturze moc zdolna spełnić takie życzenie. Ale jeżeli tak, to skazałeś się. Skazałeś się na mnie” - mówi czarodziejka, nadal jednak nie wiemy, jakie dokładnie słowa wypowiedział wiedźmin. Myślę, że nie jest to jednak aż tak istotne, nie trzeba znać konkretnych słów by wiedzieć jak owe życzenie miało połączyć te dwójkę. I pozostawia to mniejsce aby czytelnik sam mógł sobie dopowiedzieć co dokładnie miał Geralt na myśli.

*

Wiedźmiń to nie tylko kawał dobrej fantastyki, to także pewnego rodzaju komentarz społeczeństwa i różnych ludzkich przywar, które pomimo tej fantastycznej otoczki można odnieść do naszych realiów.

“- Świat jest wielki - powtórzył elf. - To prawda, człowieku. Ale wyście zmienili ten świat. Początkowo zmienialiście go siłą, postępowaliście z nim tak, jak ze wszystkim, co wpadło wam w ręce. Teraz wygląda na to, że świat zaczął się do was dopasowywać. Ugiął się przed wami. Uległ wam.”

“Ludzie- Geralt odwrócił głowę- lubią wymyślać potwory i potworności. Sami sobie wydają się wtedy mniej potworni.”

*

Ciekawostka: Na postawie wiedźmina poza ekranizacjami i grami powstał również musical, który można obejrzeć w Teatrze Muzycznym w Gdyni. Scenariusz opiera się właśnie na historiach zawartych w opowiadaniach.