Orientalizm po rosyjsku

„Zgrzeszyłeś bracie Jefimiczu”, czyli orientalizm po rosyjsku.

Przedmowa do przekładu polskiego ................................................................................. 9

Przedmowa...................................................................................................................... 17

Rozdział 1. Dyskurs imperialny...................................................................................... 21
Kaukaz Północny – królestwo „osobliwości i sprzeczności trudnych do pojęcia” 21
Orientalizm................................................................................................................ 23
Rosja jako imperium ................................................................................................. 24

Rozdział 2. Podbój i wysiedlenia.................................................................................... 31
Kaukazie, drżyj! ........................................................................................................ 31
Nowi poddani cara .................................................................................................... 36
Opór w imię islamu................................................................................................... 38
Wysiedlenia ............................................................................................................... 42
Wojna bez końca ....................................................................................................... 46
Granice imperialnej urawniłowki ............................................................................. 51

Rozdział 3. Towarzystwo Odbudowy Chrześcijaństwa Prawosławnego na Kaukazie 59
Prawosławie kontra islam na rubieżach imperium.................................................... 59
Historia towarzystwa................................................................................................. 63
Gruzja semper fidelis ................................................................................................ 65
Język i metoda Ilminskiego ....................................................................................... 68

Rozdział 4. Rosyjscy etnografowie i kaukascy górale: formowanie narodów ............... 81
„Ukryte siły narodu” ............................................................................................... 81
Rosyjski romantyzm i europejska literatura podróżnicza ......................................... 83
Michaił Woroncow: oświeceniowe państwo w natarciu ........................................... 85
Adolf Berże (Bergé): towarzystwa naukowe i odkrywanie starożytności ................ 88
„Realizm” etnograficzny ........................................................................................... 94
Zapisywanie języków.............................................................................................. 101
Wytyczanie granic ................................................................................................... 106

Rozdział 5. Prawo zwyczajowe kontra szariat: oswajanie „dzikości”...........................111
Prawo carów, prawo górali ..................................................................................... 112
Przestępczość ludzi gór........................................................................................... 121 „
Rusyfikacja” wymiaru sprawiedliwości ................................................................ 128

Rozdział 6. Szamil w Rosji i Rosja w Szamilu, 1859–1871......................................... 133
Szamil w literaturze rosyjskiej ................................................................................ 133
Rosyjskie tournée Szamila ..................................................................................... 138
Szamil w Kałudze, 1859–1871................................................................................ 143
Potomstwo Szamila................................................................................................. 145

Rozdział 7. Rusyfikacja i upajanie się podbojem ......................................................... 149
Narody małe i wielkie ............................................................................................. 150
„Kwestia wschodnia” na własnym podwórku......................................................... 155
Wspomnienia i relacje z podróży............................................................................ 157
Kolonizacja: kto jest mile widziany? ...................................................................... 159
Nieudany przeszczep: rosyjscy osadnicy na Kaukazie .......................................... 162

Podsumowanie: Rosyjscy kolonialiści na straży głosu kaukaskich przodków............. 167

Posłowie: Za fasadą „radzieckiej przyjaźni narodów” ................................................. 177

Wojna i pokój na Kaukazie. Posłowie do przekładu polskiego .................................... 183

Przypisy......................................................................................................................... 185
Bibliografia (poszerzona i uzupełniona o prace w języku polskim) ............................ 245
Źródła archiwalne.................................................................................................... 270
Spis map i ilustracji....................................................................................................... 273
Indeks osób ................................................................................................................... 275
Indeks nazw geograficznych, grup etnicznych i wspólnot religijnych ......................... 281