Odwrotna strona zwierciadła. Próba historii naturalnej ludzkiego poznania

Człowiek jest dla przyrodnika istotą żywą, która swoje właściwości i zdolności, z wybitnymi uzdolnieniami poznawczymi włącznie, zawdzięcza ewolucji, owemu przez eony trwającemu stawaniu się, w którego toku wszystkie organizmy zmagały się z danymi z rzeczywistości i, jak zwykliśmy mówić, przystosowywały 'się do nich. Ten filogenetyczny tok zdarzeń jest procesem poznawczym, gdyż wszelkie „przystosowanie do” określonej danej z rzeczywistości zewnętrznej oznacza pobranie przez system organiczny pewnej dozy „informacji” o tej danej. ...poznawcze osiągnięcia kultury, zdobywanie i gromadzenie wiedzy, dochodzą do skutku dzięki procesom analogicznym w zasadzie do tych, które sprawiają przyrost wiedzy w rozwoju filogenetycznym. Jest to dziwne i nieoczekiwane, gdyż na gromadzenie wiedzy ponadindywidualnej, ujętej tradycją, składają się, jako sprawności w zdobywaniu wiedzy, inteligencja i rozeznanie pojedynczego człowieka. Kultura w tajemniczy i nieco niesamowity sposób pochłania i przetrawia jednostkowe dokonania swych nosicieli.