„Obłomow” to największe dzieło Gonczarowa. Wspaniała, ponadczasowa powieść zachwyca wnikliwą analizą psychologiczną tytułowego bohatera, często określanego mianem petersburskiego Hamleta, a także pieczołowitością, z jaką Gonczarow oddał realia dziewiętnastowiecznej Rosji.
Ilija Obłomow, tytułowy bohater powieści, to mieszkający w Petersburgu młody, zubożały ziemianin. Swoją aktywność życiową ograniczył właściwie do zera – całymi dniami nie wstaje z kanapy, narzeka na rzeczywistość i filozofuje, nie dba o majątek, za to marzy o romantycznej miłości. Jednak wszelka myśl o jakimkolwiek działaniu wzbudza w nim prawdziwe przerażenie. Z dnia na dzień coraz bardziej pogrąża się w marazmie i niemożności / bezsilności. Prawdziwa rosyjska dusza. Jego całkowitym przeciwieństwem jest Stoltz. Ciągle w ruchu, pragmatyczny, twórczy i gotowy do działania. Z całych sił stara się zarazić przyjaciela własną aktywnością. Bez większego skutku. Na horyzoncie pojawi się jednak Olga Siergiejewna, bardzo energiczna, a przy tym młoda i piękna kobieta. Wspólnymi siłami będą chcieli wyrwać Iliję z obłomowszczyzny.