Nigdy nie przeczytam tej książki – powiedziałem sobie kiedyś. Słowa nie dotrzymałem.
Nigdy nie mów nigdy, powiedział pewien pan, po czym wlał w siebie martini wstrząśnięte, nie zmieszane (a może był to ktoś zupełnie inny?). Zupełnie na serio – miałem sporo obaw przed książką Linn Strømsborg – bo to, co się miało wydarzyć, już się w moim życiu wydarzyło. Zabrałem więc Linn na jakiś krótki wypad za miasto i bum, wpadłem.
Bo Strømsborg wodzi za nos. Przecież jeśli ktoś mówi, że czegoś nigdy nie zrobi, to... I właśnie takie zapewnienia związane z posiadaniem dziecka czyni główna bohaterka. Napotyka na ścianę oburzenia zbudowaną z szablonów, z których „rzeczą naturalną jest” i „kobieta musi” są jednymi z najczęściej powtarzanych. Tymczasem cały przewrotny urok „Nigdy” rozbija się w mierzeniu się na argumenty. Kiedy więc pojawił się niezawodny motyw z podpieraniem matki i ojca na ich stare lata przez ich dziecię, zacierałem z ciekawości ręce, jak upora się z tym koronnym i niezawodnym „na tak” trzydziestopięciolatka.
Uporała się, co było sporym zaskoczeniem, dzięki czemu „Nigdy” ląduje wysoko na mojej książkowej liście. Bo temat przecież niebagatelny, a Strømsborg pisze o nim lekko i swobodnie, a jednocześnie skutecznie „zabija ćwieka” niedowiarkom. Nie zamiata jednak niewygodnych konsekwencji niepopularnych decyzji pod dywan i powtarza z uporem, że nic nie dzieje się bezkosztowo. Co więcej, znając zakończenie (do którego droga nie jest oczywista), odnoszę wrażenie, że autorka tak nas prowadzi, że wpychając z jednych kolein, wtłacza w następne, a kiedy się na tym łapiemy, ona znów gdzieś skręca, ciągnąc nas za sobą.
Mógłbym napisać, że to powieść kobieca i dla kobiet (ale o nie prawda), że wielowątkowa (a to akurat fakt), że panowie to z daleka, fe! Ale wszystko to byłoby pustą pisaniną. Bo z „Nigdy” bije ogromna siła i jeszcze większy smutek. Bo za wyrzeczenia płaci się wysokie kary i nawet jeśli są tacy, którzy z najgłębszych czeluści własnego ja są gotowi je płacić, nie mogą wiedzieć, czy znajdując się u kresu, nie będą niczego żałować. „Nigdy” mówi i o tym i właśnie dlatego zostanie we mnie na długo.
Na zawsze?
/7235c060dcdc36302cbf2c8e41fec9ec/n/nigdy-nigdy-nigdy)
