"Jest to esej oparty na założeniu, że sprawy władzy są porównywalne w czasie i przestrzeni, że przeszłości i współczesności warto przedstawić wspólne kwestionariusze, że częściej, niż chcemy to przyznać, tkwimy w niewoli przyjętego języka i terminologii i że należy burzyć bariery dzielące dyscypliny naukowe." (Autor)
Profesor A. Mączak nawiązuje do tematyki swojej dawnej książki: Klientela. Nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie XVI-XVIII w., rozszerzając zakres badań, a zarazem unikając powtórzeń. Obie książki stanowią więc całość.
Spis Treści :
I. Klientela jako "pornografia polityki": słowa i ich znaczenia;
II. Elementy teorii;
III. Gesty kulawej przyjaźni;
IV. Antyk: klientela zapomniana;
V. Państwo nowożytne i jego warianty;
VI. Klientela staropolska;
VII. Krainy śródziemnomorskie;
VIII. Klientela i partie polityczne;
IX. ZSRR: Lenin, Stalin i kolektywne kierownictwo;
X. Afryka: królowie, dyktatorzy i obywatele-poddani;
XI. Trzeci Świat: Jedność i różnorodność;
XII. Klientela dziś - skala globalna;
XIII. Szkice o współczesności: klientele po komunizmie;
Refleksje końcowe: zastrzeżenia i wartości