Książka zawiera analizę stosunku polskiej opinii publicznej trzech zaborów do problematyki nędzy i żebractwa od zakończenia wojen napoleońskich do wybuchu powstania styczniowego. Przedstawia zagadnienia ideowych i społecznych uwarunkowań działalności filantropijnej w pierwszej połowie XIX wieku na tle diagnozy problemu ubóstwa w Europie i na ziemiach polskich. Prezentuje dyskusje, jakie toczyły się w polskiej publicystyce na temat źródeł i kategorii ubóstwa oraz ich wpływ na działalność instytucji dobroczynnych i przemiany postaw społecznych wobec zjawiska włóczęgostwa i żebractwa. Omawia także kontakty polskich działaczy i teoretyków dobroczynności ze środowiskiem europejskich filantropów, dobroczynność świecka na ziemiach polskich w tym czasie rozwijała się bowiem w ścisłym związku z europejskim nurtem filantropii, reagującym na kształtowanie się proletariatu przemysłowego. Publikacja, wzbogacona o próbę całościowej oceny teoretycznego dorobku filantropów tego okresu, stanowi istotny wkład w badania nad dziejami polskiej myśli społecznej XIX stulecia.