Zaprezentowane w tomie artykuły, będące pogłębioną refleksją naukową opartą na szerokim spektrum źródeł, ujęte zostały w trzech blokach tematycznych. W pierwszym znalazły się teksty bardziej przeglądowe, traktujące o liczebności poszczególnych mniejszości narodowych i etnicznych w Europie, o ewolucji statusu prawnego oraz o instytucjach stojących na straży ich praw. Druga część opracowania zawiera artykuły koncentrujące się na udziale poszczególnych mniejszości narodowych i etnicznych w procesach transformacyjnych tych państw, w których zagadnienia owe odgrywają istotną rolę. Znajdują się tu rozważania traktujące o Bośni i Hercegowinie, Ukrainie, państwach Grupy Wyszehradzkiej, Białorusi, Litwie. Ostatnia, trzecia część, zawiera materiały traktujące o problemie mniejszościowym w Polsce okresu transformacji.