Jerzy Borejsza (1905-1952) to jedna z najbarwniejszych postaci polskiego życia politycznego i kulturalnego pierwszej połowy minionego stulecia. W latach 20. XX wieku znany w Europie zachodniej anarchista później działacz KPP. W czasie II wojny światowej najpierw dyrektor lwowskiego Ossolineum, potem ochotnik walczący z Niemcami w szeregach Armii Czerwonej, wreszcie - trochę wbrew sobie - działacz Związku Patriotów Polskich i PPR. To on, ku niezadowoleniu radzieckich towarzyszy, został na krótko pierwszym powojennym cenzorem. On też, podczas podróży po Stanach Zjednoczonych, bez grosza przy duszy i bez upoważnienia komunistycznego rządu, nawiązywał stosunki kulturalne i podpisywał umowy z poważnymi wydawcami amerykańskimi. Do historii przeszedł głównie jako twórca i pierwszy szef koncernu, jakim był w latach 1945-1948 Czytelnik, jako człowiek, który zdołał wydobyć ze Lwowa podstawową część Ossolineum i przenieść ją do Wrocławia. Tam w roku 1948 zorganizował Światowy Kongres Intelektualistów, w którym udział wzięła elita kultury europejskiej.