W niniejszym tomie prezentujemy pierwszą część materiałów z konferencji "Między przymusową przyjaźnią a prawdziwą solidarnością. Czesi – Polacy – Słowacy 1938/39–1945–1989”, której celem był oparty na naukowej argumentacji, w miarę możliwości pozbawiony emocji dialog o najtrudniejszych epizodach historii Europy Środkowej w XX wieku. Tom obejmuje referaty dotyczące okresu do zakończenia drugiej wojny światowej. Wyniki swoich badań przedstawili historycy z Polski, Słowacji, Czech, a także z Wielkiej Brytanii.