"Jaka dziwna zbieżność. Zarówno dla nas, jak i dla Niemców listopad to »niebezpieczna pora«. Znaczące daty, brzemienne w skutki zdarzenia... W tej niezwykłej wypowiedzi literackiej pisarz wyraża swój niepokój i swoje oburzenie z powodu narastania gwałtu »brunatnego«, a także tolerowania tych faktów w dzisiejszych Niemczech" - od tłumacza.
Opublikowany w 1993 roku tom sonetów pt. "Listopadia" ("Novemberland") wybitnego pisarza niemieckiego Güntera Grassa (urodzonego w 1927 roku w Gdańsku) stał się od razu wydarzeniem literackim.