Kuratorom sądowym przypisywana jest znacząca ranga w resocjalizacji sprawców czynów karalnych, wobec których nie została zastosowana kara izolacyjna. Szczególne zadania przypadają wyodrębnionej ustawowo kategorii kuratorów rodzinnych (zarówno zawodowych, jak i społecznych), którzy sprawują opiekę nad sprawcami małoletnimi. Od 1 stycznia 2002 r., tzn. od czasu wejścia w życie ustawy o kuratorach sądowych, środowisko kuratorów uzyskało rodzaj konstytucji, która reguluje pracę kuratorów, ich status, obowiązki, wynagrodzenie, drogi awansu itp. Przyczyniło się to do stworzenia profesjonalnej kadry kuratorów sądowych.