Wprowadzony przez władze komunistyczne dla spacyfikowania działań Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” stan wojenny był też wielkim wyzwaniem dla Kościoła, który stał się wówczas rzecznikiem nie tylko ludzi wierzących, ale całego społeczeństwa. Dlatego też stan wojenny to okres wzmożonej inwigilacji biskupów, księży i świeckich prowadzonej przez różne organy władzy ówczesnego reżimu. W niniejszym tomie oddajemy do rąk Czytelników zbiór 83 dokumentów, które powstały w Wydziale Organizacyjnym Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w latach 1982-1984, a których źródłem były poufne doniesienia o działaniach, nastrojach, reakcjach Kościoła, płynące nie tylko z terenowych ogniw partyjnych, ale także z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Urzędu ds. Wyznań, a nawet Polskiej Agencji Prasowej. Wśród wydarzeń najintensywniej relacjonowanych na czoło wysuwają się trzy: druga pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, śmierć ks. Jerzego Popiełuszki i usuwanie krzyży ze szkół i zakładów pracy.