Koncepcja wiecznego powrotu w myśli wczesnochrześcijańskiej

Filozoficzna koncepcja wiecznego powrotu – apokatastasis – wskazuje na przywrócenie pierwotnej rzeczywistości, idealnego stanu rzeczy, który z jakichś przyczyn, na zasadzie nadrzędnego prawa konieczności lub grzechu pierworodnego, został zaprzepaszczony. Książka Koncepcja wiecznego powrotu w myśli wczesnochrześcijańskiej omawia i analizuje problem apokatastasis, począwszy od archaicznej myśli greckiej, przez pisma filozofów przedplatońskich, skupiających się na kosmicznym wymiarze koncepcji wiecznego powrotu, myśl filozofów poplatońskich opowiadających się za osobowym wymiarem zbawienia, aż po koncepcje pierwszych myślicieli chrześcijańskich. Tutaj autor monografii dokonuje analizy procesu hellenizacji wczesnego chrześcijaństwa, omawia koncepcję boskiej pedagogii w ujęciu Klemensa Aleksandryjskiego, wreszcie analizuje myśl Orygenesa, który jest pierwszym myślicielem chrześcijańskim ujmującym expressis verbis problem zbawienia w kategoriach uniwersalnych. Zgodnie z przekonaniem Aleksandryjczyka ostatecznie wszystkie stworzenia rozumne zostaną zbawione, a koniec będzie przywróceniem pierwotnego porządku wszechrzeczywistości, tak że ,,Bóg będzie wszystkim we wszystkim”.