Książka stanowi próbę syntetycznego ujęcia fenomenu tytułowego nurtu (1975-1981), który obok polskiej szkoły filmowej można uznać za najciekawsze artystycznie i kulturowo zjawisko w polskiej powojennej kinematografii. Rozważania ogniskujące się wokół szczegółowych zagadnień z dziedziny poetyki filmu, a także wymowy etycznej poszczególnych utworów, ukazane są w kontekście wydarzeń kulturowych i politycznych drugiej połowy lat siedemdziesiątych. Pracę uzupełnia aneks, m.in. z filmografią oraz wykazem tekstów krytycznych poświęconych filmom nurtu.