Założeniem książki nie jest szczegółowy, systematyczny opis sytuacji wielkich ekonomicznych filarów jednoczącej się Europy, lecz zmierzająca do syntez analiza podstawowych charakterystyk krajów, które stanowią trzon Unii - zarówno w sensie gospodarczym, jak i politycznym. Każde z tych państw - Francja, Niemcy, Wielka Brytania czy Włochy - charakteryzuje się wieloma odrębnościami, chociaż oczywiście również cechami zbieżnymi, pozwalającymi na zaawansowaną wspólnotę interesów i dążeń. A uwzględnić trzeba, że - przy całej demokratyczności stosunków unijnych - największe gospodarki członkowskie wciąż odgrywają determinujące role w kształtowaniu integracyjnych przeobrażeń instytucjonalnych, a także wywierają ogromny wpływ na koniunkturę całego ugrupowania. Obok czterech bezspornych potęg w skład Unii Europejskiej wchodzi ponadto Hiszpania, a wkrótce Polska - kraje stanowiące swoiste pośrednie ogniwo ludnościowe i gospodarcze pomiędzy największymi i małymi podmiotami Wspólnoty. Im przeto książka poświęca dodatkową uwagę, za punkt wyjściowy biorąc m.in. nicejskie decyzje w sprawie instytucjonalnych pozycji poszczeg