Dumny Bądźżeś

Trudno mi sobie wyobrazić, że można zapamiętać (?) tyle szczegółów, tyle odcieni dziecięcych interpretacji znaczeń "dorosłych" pojęć i słów, które nie są jeszcze dla dziecka całkiem ustalone, docierają się dopiero z czasem. Może autorka pisała pamiętnik? A może dzieci przypominają jej własne dzieciństwo? W każdym razie na pewno warto z Ireną Douskovą do tego dziecinnego oglądu świata wracać, nawet jeśli nasze dzieciństwo przypadało na nieciekawe społecznie i politycznie czasy. Ciekaw jestem, czy ze wzrastania w dzisiejszej dobie dałoby się wydobyć tyle komizmu? Poprzez dziecięce opowiadanie przebija zarazem sporo niewinnego antykomunizmu, który brzmi może nieco naiwnie i nieświadomie, ale nie może być przecież inaczej, skoro bohaterka, inteligentna Helenka, z której perspektywy wszystkie historie są opowiadane, liczy sobie w powieści 8 lat. Z pewnością autorka opierała się na własnych wspomnieniach, mimo że się od tego wielokrotnie odżegnywała - podobnie jak jej bohaterka, sama dorastała w małym mieście (Příbram), jej rodzice pracowali w miejscowym teatrze (Divadlo A.Dvořáka) a tata wyjechał do Izraela, nim go zdążyła poznać. Powieściowe miasto nazywa się Niczin (Ničín), a takiego miasta w Czechach nie ma (być nazwa została wzięta ze słowa ničít - niszczyć?), ale już Święty Wierch (Svatá hora) z pięknym barokowym klasztorem, na który chodzi Helenka z dziadkiem, istnieje naprawdę, tyle że koło Příbramu.

Z dużym zainteresowaniem śledziłem literackie i w ogóle kultural...