Diabeł z prowincji

Co ja właśnie przeczytałam? Takie pytanie zadałam sobie tuż po zamknięciu Diabła z prowincji, dziwna to była książka z jeszcze dziwniejszymi bohaterami i z trudem przyjdzie mi opisać o czym tak właściwie była.
Klimat tej powieści najlepiej oddają słowa jednego z bohaterów - dilera: "normalnie w tym naszym grajdole jest, że nie wiadomo nawet od którego momentu zacząć opowiadać historię, bo nie ma historii, tylko same nieudolne próby, co nie?" Paranoja, albo wielkie nieporozumienie. Wątki wyciągnięte jeden po drugim niczym królik z kapelusza nie mają żadnego finału, to coś na wzór początków bez zakończenia, czy starego czarno-białego kina, po którym ktoś powinien zwrócić nam pieniądze za bilet. Autor tak skomplikował historię, że pod sam koniec już niewielu czytelników będzie chciało znać jej finał, mimo, iż krótka jest, właściwie do przeczytania za jednym zamachem.
Opis okładkowy robi tej historii największą krzywdę, bo gatunkowo na próżno poszukiwać tu kryminału. Sama postać biologa przywodzi mi na myśl portret jednostki, która w starciu z silniejszymi stara się wprowadzić do życia pierwiastek rozsądku, mądrości, jednak zostaje skutecznie stłumiona. To także indywidualny głos w starciu z kryzysem klimatycznym.
Diabeł z prowincji jest historią dość surrealistyczną, która może nas pokonać swoją oryginalnością i dziwnością, z naciskiem na to drugie słowo. Bo co ja tak właściwie przeczytałam?

„Diabeł z prowincji“ balansuje między ekologicznym manifestem a dramatem jednostki, wytworami upalonego umysłu a skomplikowanymi relacjami. Biolog, bezimienny bohater, funkcjonuje jako obserwator własnego życia, momentami bezwolna marionetka w rękach innych lub losu. Więcej myśli niż robi, nieustannie analizuje, ale kroki podejmuje dopiero, gdy nie ma innej drogi. Wiele widzi, niekoniecznie wszystko rozumie, a jego realność nieustannie zaburzona jest przez marihuanę. Nie dziwi go przyjęcie porodu owłosionego dziecka, nie kwestionuje ronącej popularności kościoła, który słynie z teorii spiskowych. Myślami za to z ochotą krąży wokół wspomnień o zamordowanym bracie, którego w oczach matki miał być brudnopisem oraz ogarniającym go poczuciu beznadziei przez zderzenie drogi zawodowej a poglądów. Z między tego wszystkiego natomiast wyłania się obraz społeczeństwa Kolumbii, ale odbitego w krzywym zwierciadle surrealizmu.

Powieść zdecydowanie nie dla wszystkich, ale ja przeczytałam ją dwa razy. Szczególnie ujęły mnie subtelności różnic klasowych, zawirowania skomplikowanych relacji w rodzinie, trudne emocje topione w używkach, nieustanne wątpliwości natury moralnej. Druga lektura pozwoliła mi wyłowić więcej elementów z tej niewielkiej formy, a każda kolejna może tylko przynieść więcej odpowiedzi na niezadane pytania. Na ten moment tyle jednak mi wystarczy, na ten moment czuję się nasycone w piękny sposób.

przekł. Ka­ta­rzy­...