Czas Nielsa Bohra

Niels Bohr przez kilka dziesięcioleci był uznawany za naukowca-instytucję. Do jego ośrodka w Kopenhadze przybywali twórcy mechaniki kwantowej po pomoc, politycy po radę. Sam fizyk, jako człowiek rodzinny i otwarty na rozmowę z każdym nawet do świtu, pomagał finansowo żydowskim uchodźcom z Niemiec, niezmordowanie zabiegał o środki u przemysłowców na sprzęt laboratoryjny i pensje dla zdolnych młodych badaczy. Nawoływał o opamiętanie w wyścigu zbrojeń. W naukowej biografii "Czas Nielsa Bohra", pióra profesora fizyki cząstek elementarnych Abrahama Paisa znanego z najsłynniejszej naukowej biografii Einsteina, dostajemy panoramę różnych twarzy Bohra - myśliciela, organizatora jednostki naukowej, społecznie i politycznie zaangażowanego obywatela.

Choć Pais był współpracownikiem i przyjacielem Bohra w okresie powojennym i znał go świetnie, to książka świadomie zaledwie dotyka prywatnych sfer wielkiego fizyka. Jest w niej trochę o genealogii inteligencji duńskiej, garść wspomnień synów i opisy pięknego związku z żoną Margrethe. W domu Bohrów młodzi zwariowani twórcy mechaniki kwantowej - Wolfgang Pauli, Paul Dirac i przede wszystkim Werner Heiseneberg - mieli spokojną przystań. Tam był ich drugi dom, tam wykuwała się ta teoria, tam też mogli się wyspać i intelektualnie zmęczyć. Schrödinger po rozmowach z Bohrem, twórczo rozwinął swoje przełomowe koncepcje, a gospodarz spotkania postanowił stworzyć interpretację zdumiewających zjawisk świata atomowego, o której uczy się w szk...