Manuel Fernández Álvarez, wybitny znawca XVI wieku, przytaczając szczodrze świadectwa z epoki - zapiski uczestników wydarzeń, a prze de wszystkim fragmenty listów i wspomnień ich głównego bohatera, Karola V (1500-1558) - kreśli sugestywnie duchowy wizerunek cesarza , którego ideowe inspiracje, religijne przekonania, polityczne plany oraz rycerskie ideały popychają do osobistego udziału w podejmo wanych czynach. Widzimy go, jak wyzywa na pojedynek rycerski króla Francji, spotyka Lutra na sejmie w Wormacji, śpieszy na odsiecz W iednia i skłania papieża do zwołania soboru trydenckiego. W swoim dążeniu do zjednoczonej i bezpiecznej Europy staje się cesarzem-wę drowcem, który przemierza ją wzdłuż i wszerz, poświęcając złoto Ameryki, życie rodzinne i własne zdrowie. A kiedy uzna, że wykonanie cesarskiego obowiązku przerasta już jego siły, odda władzę oraz tytuł i odejdzie w zacisze klasztoru w dalekiej Estremadurze (1556 r.).