Buntowniczki z Afganistanu

Druga książka Ludwiki Włodek za mną, a ja tylko utwierdzam się w przekonaniu, że proza autorki nie jest dla mnie. Irytowało mnie wiele rzeczy. Przede wszystkim narzucanie swojego zdania, zachodnio- i europocentryczność, patrzenie na sytuację Afganek z wąskiej perspektywy inteligentek, działaczek społecznych, kobiet lewicowych. Nie cierpię w książkach jednego - jednostronności. A tym właśnie cechuje się ten reportaż, chociaż problem współcześnie jest bardzo powszechny. Super, że uwzględniamy perspektywę jednej strony, ale nie przedstawiajmy jej jako jedynej słusznej. Wspominajmy chociażby o zdaniu kobiet o poglądach prawicowych na zajęcie kraju przez Talibów. Dobry reportażysta/dobra reportażystka powinien/powinna patrzeć na problem wielopłaszczyznowo, a tutaj tego brakuje. Czy coś doceniam? Kilka rzeczy się znajdzie, np. zwrócenie uwagi na to, co szczególnie Polakom może nie mieścić się w głowie, mianowicie że sowiecka dominacja w Afganistanie była dla sytuacji kobiet dobra, bo przyniosła więcej praw i zrobiła krok w stronę równouprawnienia.

Historia kobiet, od których świat odwrócił oczy.

15 sierpnia 2021
To właśnie wtedy dziesięciolecia walki o prawa kobiet w Afganistanie zostały przekreślone. Talibowie zyskali władzę w państwie, a wszystko się zmieniło. Nadzieja nagle zniknęła, a przyszłość stanęła pod znakiem zapytania.

Endogamia, utrudniona droga do edukacji, niesprawiedliwość w miejscach zatrudnienia, mierzenie się z krzywymi spojrzeniami i bluzgami, gdy nie trzyma się w ograniczeniach narzuconych przez konserwatystów... Ludwika Włodek rozmawia z kobietami (zwykle artystkami i aktywistkami) o ostatnich latach w Afganistanie. O historii państwa i tym, jak wpłynęła ona na kobiety. Tworzy to obraz uporu i siły, ale uporu i siły, które swój koniec miały w sierpniu zeszłego roku. Wtedy zaczęły się próby ucieczki z kraju, by uratować życie...

Reportaż pełen osobistych doświadczeń. Tym jest ta książka. Bohaterki z dużą szczerością opowiadają swoje historie i jest w tym dużo emocji.

Nie potrafię choć udawać obiektywnej przy ocenie książki „Buntowniczki z Afganistanu". Zbyt dużą ma wartość i zbyt mocno uderza. Zawsze łatwiej myśli się o ogóle ludzi niż o jednostce i właśnie dlatego perspektywa, którą daje nam Ludwika Włodek, jest tak ważna. Nie wiem, czy to dobra książka, ale na pewno potrzebna. W pierwszych tygodniach po lekturze moim jedynym komentarzem było „czytajcie". Dopiero teraz udało mi się zebrać myśli, a to niech będzie dla Was jakimś wyznacznikiem.

Afganistan - miejsce w którym kobiety niewiele znaczą, a przynajmniej większość z nas tak myśli. Czy mamy rację? Zależy, o jakim okresie mówimy. Był czas, kiedy kobiety mogły pracować, kiedy liczono się z nimi, kiedy to one utrzymywały rodziny. Jednak nadszedł moment, kiedy wszystko się zmienia, kiedy wkraczają talibowie, a wszystkie prawa kobiet zaczynają znikać.

Książka jest reportażem, w którym poznajemy losy kilku Afganek. Autorka Ludwika Włodek zna je od lat, jedne bardzo blisko, inne trochę mniej. Poprzez książkę przekazuje nam ciężko niełatwe historie o kobietach odważnych, dzielnych, kobietach, które wiele osiągnęły, a wystarczyła chwila, aby wiele straciły.

Mnie książka zdecydowanie się podobała, czytało się ją dość szybko. Historie, jakie w niej znalazłam, wywołały we mnie bardzo wiele emocji i na pewno nie zapomnę o nich zbyt szybko.

Według mnie książkę warto przeczytać i z przyjemnością polecam.

Recenzja pojawiła się również na moim blogu - https://anka8661.blogspot.com/2022/04/wydawnictwo-wab-ksiazka-pt-buntowniczki.html

"Jak ktoś narzuca mi, co mam mieć na głowie, to znaczy, że chce mieć również kontrolę nad tym, co mam w głowie. I dlatego ani na jedno, ani na drugie się nie godzę"

"Buntowniczki z Afganistanu" Ludwiki Włodek to reportaż opisujący wysiłki Afganek w dążeniu do niezależności, której wciąż ktoś chce je pozbawić. Począwszy od ojca, brata, poprzez konserwatywnych mułłów, po surowy reżim Talibów, który oznacza de facto systemowy i brutalny ucisk tychże we wszystkich aspektach życia. Afganistan jest krajem, w którym prawa kobiet są przestrzegane w bardzo nikłym stopniu, a sytuacja kobiet należy do najgorszych w świecie.

Parasto, Gaisu, Zohra, Limo, Homejro, Roda - bohaterki książki Włodek- w większości pochodzą z dobrze sytuowanych rodzin, dzięki czemu mogły się kształcić, a większość z nich miała okazję poznać świat zachodu. Mimo to nawet im nie udało się uciec przed ograniczeniami, nie były w stanie pokonać skutecznie stereotypów, częstokroć - tylko z racji swojej przynależności płciowej - musiały znosić gorzkie słowa a nawet obraźliwe epitety - również ze strony najbliższych domowników. Patriarchat, swoiste rozumienie tradycji, ekstremalne wersje prawa szariatu - wszystko to skutecznie wiąże ręce żeńskiej części afgańskiego społeczeństwa.

Z wszystkich świadectw tych dzielnych kobiet wyłania się pewien mianownik wspólny większości fundamentalnych, skrajnie niechętnych kobietom ideologii- a jest nim