Aleksander Smolar

Aleksander Smolar – polski publicysta, działacz polityczny, prezes zarządu Fundacji im. Stefana Batorego (1991–2020).

Studia rozpoczął na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej, skąd przeniósł się na socjologię i ekonomię na Uniwersytecie Warszawskim. Absolwentem tej uczelni został w 1964.

W latach 60. został asystentem Włodzimierza Brusa na Wydziale Ekonomii Politycznej UW. Od 1954 do 1957 należał do Związku Młodzieży Polskiej, a od 1958 do 1964 do Związku Młodzieży Socjalistycznej. W 1962 zaangażował się w działalność Politycznego Klubu Dyskusyjnego, który powstał z inicjatywy Komitetu Uczelnianego ZMS pod patronatem Karola Modzelewskiego. Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1963 do 1968 pełnił funkcję II sekretarza komitetu PZPR na Wydziale Ekonomii Politycznej UW. Z partii został usunięty m.in. za publiczną obronę Leszka Kołakowskiego.

Brał udział w protestach z marca 1968, aresztowany, więziony do lutego 1969. Usunięty z uczelni, po zwolnieniu z zakładu karnego pracował w przedsiębiorstwach przemysłowych. W 1971 udał się na emigrację, przebywał we Włoszech, Wielkiej Brytanii i Francji. Był założycielem i redaktorem naczelnym kwartalnika politycznego „Aneks” w latach 1973–1990. Pełnił funkcję rzecznika Komitetu Obrony Robotników i następnie Komitetu Samoobrony Społecznej KOR za granicą. Pracował w Centre National de la Recherche Scientifique w Paryżu.

Po 1989 pełnił funkcję doradcy premierów Tadeusza Mazowieckiego (ds. politycznych) oraz doradcy Hanny Suchockiej (ds. polityki zagranicznej). Od początku lat 90. zasiadał we władzach krajowych Unii Demokratycznej i następnie Unii Wolności. W 1991 został prezesem zarządu Fundacji im. Stefana Batorego[1][2], stanowisko to zajmował do 2020.