Wspinaczka

Bardzo lubię Jake'a Gyllenhaala i sukcesywnie nadrabiam filmy z jego udziałem. Kiedy dwa lata temu zdecydowałam się na film Everest, nie wiedziałam, że mam do czynienia z historią opartą na faktach i dotyczy ona tragicznej wyprawy na Mount Everest, która miała miejsce w 1996. Po seansie zaczęłam trochę zagłębiać się w temat i dowiedziałam się, że film jest zlepkiem dwóch historii ocalałych z tragedii Anatolija Bukriejewa i Jona Krakauera, którzy mają inny pogląd na to, co się wydarzyło. Po dość dłuższym czasie, zdecydowałam się poznać punkt widzenia Anatolija kazachskiego wspinacza rosyjskiego pochodzenia a zarzuty kierowane w jego stronę przez Jona. Nie chcę obstawać po żadnej ze stron, tym bardziej że jeszcze nie skończyłam czytać drugiej pozycji, którą wymieniłam powyżej, zatem skupię się bardziej na osobistych odczuciach. Pod względem stylu, płynności w przedstawianiu faktów zdecydowanie lepiej czyta mi się opowieść Amerykanina, który jako pisarz i dziennikarz wie, jak sprzedać" swoją historię, angażując czytelnika w to, co przeżył, czego był świadkiem. Anatolij wraz ze współautorem dość sucho przedstawiają fakty, czasem trudno jest przebrnąć przez dość szczegółowe opisy. Poczułam jednak, że Bukriejew napisał tę książkę z poczucia obowiązku, a nie po to, by zaspokoić czyjąś ciekawość. Właśnie to, czym się kierował, decydując się na opowiedzenie swojej historii, powoduje, że w jakimś stopniu ta powieść się broni. Aby wyrobić swoje zdanie, warto przeczytać obie książki...

No cóż, nie jest to książka ładna, jeśli bierzemy pod uwagę walory czysto literackie. Styl jest siermiężny i chyba ta toporność odzwierciedla charakter Bukriejewa: prostolinijny, konkretny, skupiony na danym celu, praktyczny. To nie jest wada, przynajmniej dla mnie: oczekiwałem właśnie czegoś takiego.

W sporze "Bukriejew vs Krakauer" trzymam stronę współautora książki, więc warstwę faktologiczną oceniam jako rzecz bez zarzutu. Dziwi mnie zajadłość Krakauera, jego ślepe ataki i próby zdyskredytowania Bukriejewa. Podejrzewam osobiste animozje między dwoma doświadczonymi wspinaczami, bo pieniactwa Krakauera prawie nikt nie bierze poważnie. Czego dowodem jest zresztą nagroda dla Bukriejewa za jego heroiczny czyn na Evereście. Doszło jednak do kuriozalnej sytuacji, w której bohater musi się tłumaczyć ze swojego zachowania osobie, która nie posiada ani argumentów, ani dowodów, same oskarżenia. Paranoja.

Niestety, dużą wadą tej publikacji są powtórzenia. Można by zakończyć lekturę na głównej części, czyli relacji Anatolija, bo z materiałów dodatkowych nie dowiadujemy się wielu nowych faktów, za to pojawia się coraz więcej powtórzeń

"Wspinaczka" to najpełniejsza relacja z tragedii w '96, ale też ukazanie himalaizmu odartego z jego etosu. Pokazuje komercyjną stronę zagadnienia, która już wtedy była patologiczna, a teraz, po dwudziestu latach, aż się włos na głowie jeży. Kto jest ciekaw, ten znajdzie informacje o tym, co się teraz pod Everestem dzieje.