Św. Jan Paweł II w adhortacji apostolskiej Vita consecrata zaraz na początku zwraca uwagę na potrzebę dziękczynienia Bogu za obecność w Kościele i w świecie zakonów i instytutów zakonnych oraz innych form życia konsekrowanego, stanowią one bowiem Jego wielki dar dla Kościoła i ludzkości (VC 2). Autor w zakończeniu dokumentu powraca do dziękczynienia, by zachęcić osoby zakonne do wpatrywania się w bogatą przeszłość swojego zakonu po to, aby „budować nową wielką historię” (VC 110). Z okazji Roku Życia Konsekrowanego na taką postawę wskazuje również papież Franciszek w Liście apostolskim do osób konsekrowanych, w którym zachęca wszystkie wspólnoty chrześcijańskie do przeżywania tego czasu przede wszystkim, „aby podziękować Panu i z wdzięcznością przypomnieć o otrzymanych darach, które nadal otrzymujemy za pośrednictwem świętości założycieli i założycielek oraz wierności własnemu charyzmatowi tak wielu osób konsekrowanych”. Trzeba więc „pochwalić się” otrzymanymi od Boga darami i współbraćmi, którzy poprzez wierność charyzmatowi zakonu doszli do szczytów doskonałości i świętości życia. Spojrzenie w przeszłość i postawa wdzięczności Bogu za udzielone dobra ma prowadzić osoby zakonne do jeszcze większego zaangażowania w służbę Bogu i ludziom i do „przeżywanie teraźniejszości z pasją”, co członków zakonu ma skłaniać do uważnego wsłuchiwania się w głos Ducha Świętego, by na co dzień coraz gorliwiej żyć Ewangelią i z pasją iść za Chrystusem we wspólnocie Kościoła, zgodnie z wskazaniami Założyciela, a wspólnoty zakonne winno prowadzić do umacniania nadziei na przyszłość. Papież Franciszek w swoim liście do osób konsekrowanych zachęca, aby mimo przeżywania różnych trudności tę przyszłość „przyjąć z nadzieją” i pełnym zaufaniem Opatrzności Bożej.