Wstrząsający pamiętnik polskiego dziecka, które wraz z rodziną doświadcza okropności przejścia frontu w ostatnim roku II wojny światowej, prześladowania przez komunistycznych, moskiewskich namiestników, strachu, głodu, wszy i samotności. Powieść, którą w roku 2004, oficyna wydawnicza "Znak" chciała wznowić pod warunkiem usunięcia epizodu dotyczącego nocnej wizyty patrolu NKWD dowodzonego przez polskiego Żyda. Świadectwo czasu weryfikujące monstrualne kłamstwa tworzone przez wrogów Polski. Atrakcyjne spojrzenie na ludzki świat oczami małego dziecka. Akcja powieści umiejscowiona we wsi, w której autor pojął po raz pierwszy, że istnieje jako ludzka istota. Posługując się dziecięcą logiką, precyzyjnie rejestruje zarówno wydarzenia jak postawy ludzi wobec dramatycznych sytuacji. To mogło zdarzyć się każdemu. Ujrzanów to czas i miejsce dane człowiekowi, aby wykorzystał fakt rozumienia świadomości siebie, swą jedyną niepowtarzalną szansę.