II wojna światowa to jedna z najistotniejszych cezur w historii. Największy w dziejach konflikt i towarzyszące mu zbrodnie pochłonęły życie milionów istot ludzkich. Doświadczenie lat 1939–1945 odciska swoje piętno na kolejnych pokoleniach, które żyją w świecie politycznie i mentalnie ukształtowanym przez wynik tamtych zmagań. Te sześć lat od ponad osiemdziesięciu jest stale obecne w ludzkiej pamięci. Nawiązania do czasu Zagłady pojawiają się w literaturze, filmie, muzyce. Badania nad przebiegiem i skutkami światowego konfliktu zbrojnego – choć z definicji są domeną historyków – angażują coraz mocniej przedstawicieli innych dziedzin oraz nauk. Socjolodzy, ekonomiści, literaturoznawcy, psycholodzy czy przedstawiciele nauk ścisłych i przyrodniczych sprawiają, że stan wiedzy na temat największej wojny w historii ludzkości stale się poszerza. Pomimo niewątpliwego rozwoju badań nadal jednak nie można mówić, iż temat został już wyczerpany.