Zebrane w niniejszym tomie studia upamiętniają dziewięćdziesiątą rocznicę powstania Uniwersytetu Poznańskiego i zarazem powołania do życia w jego murach pierwszej w Odrodzonej Polsce Katedry Historii Starożytnej w roku 1919. Przedstawiają one sylwetki wybitnych polskich naukowców okresu międzywojennego. Druga część dotyczy kultu panującego w starożytności w ujęciu badaczy polskich. Badania te zapoczątkował Ludwik Piotrowicz, pierwszy kierownik Katedry, książką o kulcie panującego w starożytności. Zainicjował w ten sposób w polskiej historiografii oryginalny kierunek badań, który w nauce światowej bezustannie cieszy się wielkim zainteresowaniem. W ostatnich dekadach minionego wieku jego wybitnym przedstawicielem był Lesław Morawiecki, związany z Uniwersytetem Rzeszowskim. Rozprawą o władzy charyzmatycznej u schyłku Republiki Rzymskiej znacząco poszerzył zakres pojęcia „kult panującego”, wpisując się trwale w historiografię temu poświęconą. Im dedykujemy ten tom.