Powojenna historia Polski wciąż wzbudza kontrowersje. Ważne tematy funkcjonują w przestrzeni medialnej i świadomości społecznej często (co nie znaczy zawsze) w dwóch sprzecznych narracjach, z których jedna została podważona na gruncie naukowym, mimo to jest traktowana jako obowiązująca lub równoprawna. Nieustanna rewizja badań historycznych jest warunkiem sine qua non nauki historycznej, jest też probierzem wiarygodności naukowców. Zarazem, gdyby tę zasadę rozciągnąć bezwzględnie na sferę edukacji i upowszechniania dziejów ojczystych, gdyby „niedomykanie” interpretacji uznać za wzór uprawiania historii, nie bylibyśmy w stanie pisać podręczników. Oczywiste przy tym, że będziemy się między sobą różnili w ocenach, interpretacjach i doborze faktów historii najnowszej. U źródeł tych różnic leżą nasze indywidualne możliwości percepcji, nasze odmienności światopoglądowe, estetyczne, charakterologiczne, czy ideowe. Książka jest odzewem na merytoryczne zamieszanie dotyczące faktów i ocen ważnych wydarzeń Polski powojennej, jak i życiorysów ważnych postaci. Znalazło się w niej kilkanaście opracowań podejmujących tematy często obecne w medialnych dyskusjach, np.: „Czy istniała alternatywa wobec Polski Ludowej”?, „Czy po wojnie doszło do sowieckiej okupacji”?, „Czy w PRL doszło do skoku cywilizacyjnego”?, „Kim byli Wojciech Jaruzelski i Czesław Kiszczak”?. Artykuły zostały napisane przez znawców tematu, niekiedy wręcz przez mistrzów zawodu.