W Sadze metafizycznej Stanisław Rainko z jasnością i precyzją kontynuatora szkoły lwowsko-warszawskiej mierzy się z klasycznymi zagadnieniami ontologicznymi i ich rozmaitymi ujęciami ? od Kartezjusza i Kanta poprzez Husserla, Heideggera i Sartre?a po Wittgensteina, Poppera i Quine?a. Z rozważań nad relacją między cogito a światem, zbiorami i całościami oraz byciem a bytem wysnuwa wniosek o nieprzezwyciężalnym rozszczepieniu ontologicznym świata. Źródłem tego rozszczepienia jest byt ludzki.