Książka ta, jedna z nielicznych w literaturze światowej, zajmuje się psychologicznymi mechanizmami twórczości naukowej, rozpatrywanymi na przykładzie myślenia matematycznego. Autor zastanawia się nad rolą podświadomości w procesie odkrywania nowych prawd, rozpatruje kwestię znaczenia przypadku, sposoby odnajdywania zależności między problemami pozornie niezwiązanymi ze sobą, pojęcie intuicji. Książka wytycza dalsze kierunki badań nad psychologią odkrycia naukowego, zwłaszcza w dziedzinie matematyki. Uzasadnia ona wyrażoną przez autora nadzieję, iż „dojdzie kiedyś do tego, że matematycy będą dostatecznie zorientowani w przedmiocie fizjologii mózgu, a neurofizjologowie będą wystarczająco znać odkrycia matematyczne, aby możliwa była efektywna współpraca”.
Jacques Hadamard – jeden z najwybitniejszych matematyków współczesnych – urodził się 8 września 1865 r. w Wersalu. Za przykładem ojca miał poświęcić się filologii klasycznej, lecz w okresie przygotowywania bakalaureatu zdecydował się na studia matematyczne w École Normale Supérieure. W 1890 r. uzyskał dyplom i mianowany został profesorem w Liceum Buffona w Paryżu. Po obronie pracy doktorskiej objął katedrę na Uniwersytecie w Bordeaux, następnie od 1897 r. związany był z Collège de France, gdzie wykładał do przejścia na emeryturę w 1935 r. Zmarł w 1963 r. w Stanach Zjednoczonych. Jego prace naukowe dotyczyły głównie teorii liczb, teorii funkcji i rachunku wariacyjnego. Zajmował się także rozwiązywaniem problemów z zakresu mechaniki i matematyki fizycznej, przede wszystkim z teorii fal.