Prawne aspekty członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Tom IX

\"W niniejszym podręczniku omówiono szczegółowo prawne aspekty członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Aby jednak przedstawić pełny obraz tego problemu, niezbędne było poczynienie istotnych odniesień natury historycznej i politologicznej. Dotyczyły one trzech kwestii. Po pierwsze – konieczne było osadzenie członkostwa Polski w Unii Europejskiej w szerszym kontekście rozwoju historyczno-politycznego. W 2009 r. mija bowiem nie tylko pięć lat od chwili uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii, lecz przede wszystkim bez mała 20 lat od zwrotu polityczno-ustrojowego o znaczeniu kluczowym dla dalszego rozwoju naszego kraju. Warto przypomnieć, że jednym z głównych kierunków polityki niepodległej Polski wyznaczonych przez premiera Tadeusza Mazowieckiego i ministra spraw zagranicznych Krzysztofa Skubiszewskiego było jak najszybsze związanie Polski umową stowarzyszeniową ze Wspólnotami, a następnie doprowadzenie do uzyskania przez nasz kraj członkostwa w Unii Europejskiej. Okres do uzyskania członkostwa w Unii w dniu 1 maja 2004 r. dowodzi wielkiej determinacji w realizacji tego celu strategicznego oraz konsensu politycznego wokół tej kwestii. Po drugie – niezbędne było szersze odniesienie do nastawienia Polski wobec reformy ustrojowej Unii. Już w 2000 r., podczas Konferencji Międzyrządowej, która przygotowała Traktat z Nicei, Polska aktywnie włączyła się w debatę na kształtem ustrojowym Unii. Było to wówczas tym istotniejsze, że zadaniem Traktatu z Nicei było instytucjonalne przygotowanie Unii do „dużego” rozszerzenia, które nastąpiło w latach 2004/2007 i objęło łącznie 12 państw. Z kolei udział Polski – już jako państwa członkowskiego – w debacie nad odrzuconym Traktatem konstytucyjnym oraz Traktatem z Lizbony przebiegał w warunkach permanentnych przesileń wewnątrzpolitycznych. Efekt tej debaty, który w istotnym stopniu zmieni Unię, o ile Traktat z Lizbony wejdzie w życie, jest jednak dla Polski korzystny: umacnia spójność strukturalną Unii i efektywność jej działania, a w rezultacie wzmacnia ochronę zasady solidarności. Po trzecie – zasadne było sporządzenie bilansu pierwszych pięciu lat członkostwa, które w zasadzie sprowadza się do podsumowania polskiej polityki zapoczątkowanej w 1990 r., nakierowanej na uzyskanie przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej. Bilans ten jest jednoznacznie korzystny: Polska stanowi ważne ogniwo efektywnej struktury, realizującej zasady demokracji, państwa prawa i gospodarki rynkowej. Nasz kraj dobrze przygotował się do członkostwa, co w ostatnich latach stanowiło ważny impuls do jego rozwoju społecznego i gospodarczego. Co więcej, wspólnotowe środki finansowe, które Polska już otrzymała oraz które ma zapewnione w przyszłości, mogą wesprzeć kolejny, niezmiernie istotny etap rozwoju państwa. W tym szerokim kontekście autorzy tomu ukazują dostosowania i reformy ustrojowe, jakie dokonały się w Polsce w ostatnich latach w związku z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej. Analizie poddano dostosowania ustrojowo-konstytucyjne, ewolucję mechanizmu zarządzania sprawami Unii na szczeblu rządowym, nowe mechanizmy współpracy między Sejmem i Senatem a rządem oraz między rządem a organami samorządu terytorialnego. Przedstawiono także doświadczenia wynikające ze stosowania w Polsce prawa Unii Europejskiej. Rozważania zawarte w niniejszym podręczniku nawiązują do szczegółowej analizy poszczególnych kwestii omówionych w pierwszych ośmiu tomach serii. Warto więc, aby Czytelnik sięgał do objaśnień w nich zawartych. Także one w niezbędnym zakresie naświetlają one różne aspekty prawne członkostwa Polski w Unii Europejskiej.\"