Praktyka wdrażania interwencji funduszy strukturalnych Unii Europejskiej wymusza na polskich samorządach stosowanie metod planowania rozwoju lokalnego, które powinny być skoordynowane z procesem programowania funduszy. Gminne projekty muszą wynikać z opracowanych planów rozwoju lokalnego, jak i same muszą zostać odpowiednio przeanalizowane, zaplanowane i uzasadnione. Coraz częściej zadośćuczynienie wymaganiom narzuconym przez program pomocowy wiąże się z wykorzystaniem nowych instrumentów programowania rozwoju i planowania inwestycji, stosowanymi powszechnie przez jednostki samorządu terytorialnego Europy Zachodniej. Celem niniejszej publikacji jest wskazanie zakresu, w jakim wykorzystywanie metod planowania rozwoju gminy może być przydatne lub też jest konieczne dla efektywnego pozyskiwania funduszy pomocowych. W tym celu niezbędne było przeprowadzenie analizy instytucjonalno-organizacyjnych uwarunkowań zarządzania gminą oraz metod planowania jej rozwoju, którym przeciwstawiono system programowania i wdrażania funduszy przedakcesyjnych i strukturalnych Unii Europejskiej wraz z wymaganiami stawianymi beneficjentom z kategorii samorządu gminnego.