Ordynacja podatkowa. Komentarz do ustawy z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa, praktycznie wyjaśnia najważniejsze dla postępowania podatkowego zagadnienia dotyczące:
właściwości i kompetencji organów podatkowych, w tym w zakresie ustalania cen transferowych,
warunków wydawania ogólnych i indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego,
ustalania zobowiązań podatkowych – momentu powstania, wygaśnięcia czy terminów ich płatności wraz z korektą deklaracji,
pozyskiwania przez organy podatkowe informacji podatkowych, w tym o schematach podatkowych od przedsiębiorców, doradców podatkowych, adwokatów, radców prawnych, pracowników banku lub innych instytucji finansowych,
postępowań podatkowych w celu określenia wymiaru podatku, kontroli podatkowej i czynności sprawdzających,
zakresu i obowiązku przestrzegania tajemnicy skarbowej oraz podmiotów zobowiązanych do jej przestrzegania, a także kar.
Do najważniejszych zmian wprowadzonych w roku 2019 oraz w trakcie 2018 należą:
wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych (MDR) – czyli obowiązkowe ujawnianie informacji o działaniach, które mogą prowadzić do unikania opodatkowania;
obowiązek wprowadzenia przez przedsiębiorców i podmioty doradcze wewnętrznych procedur o przeciwdziałaniu nieprzekazywania informacji o schematach podatkowych, pod sankcją kary do 10 mln zł;
wprowadzenie jednolitej definicji „korzyści podatkowej" w postępowaniu podatkowym dla ustalenia odpowiedzialności podatników za unikanie opodatkowania;
ograniczenie możliwości korekty deklaracji podatkowych przez podatników, wobec których prowadzone jest postępowanie o unikanie opodatkowania;
wprowadzenie dodatkowych zobowiązań (sankcji) podatkowych w wysokości 40% lub 10% uzyskanej korzyści podatkowej wobec podatników unikających opodatkowania;
ograniczenie możliwości wydawania interpretacji indywidualnych w zakresie przepisów zapobiegających unikaniu opodatkowania;
zmiany trybu przeprowadzania kontroli celno-skarbowej, przede wszystkim przez wprowadzenie licznych uprawnień dla Szefa KAS w zakresie kwestii związanych z prowadzeniem postępowań dotyczących unikania opodatkowania czy możliwości ujawniania rachunków bankowych podmiotu kontrolowanego lub strony postępowania bez uprzedzania o tym podatnika;
wprowadzenie możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania wobec płatników. Dotychczasowa regulacja dotyczyła tylko odpowiedzialności podatnika za podatek niepobrany przez płatnika;
przyznania przymiotu podatnika zarządcy sukcesyjnemu i prowadzenie postępowania wobec „przedsiębiorstwa w spadku";
wprowadzenie zakazu przenoszenia winy z płatnika na podatnika, w przypadku istnienia powiązań lub struktur powierniczych.
Zmiany te mają znaczenie praktyczne ze względu na:
ustalenie odpowiedzialności podatników za naruszenie przepisów o unikaniu opodatkowania,
nałożenie na przedsiębiorców, księgowych, doradców podatkowych, biegłych rewidentów, radców prawnych, adwokatów, pracowników banków i innych instytucji finansowej dodatkowych obowiązków informacyjnych,
ograniczenie możliwości wydawania interpretacji indywidualnych dla podatników, jeżeli ich przedmiotem może być wyłączenie przepisów o unikaniu opodatkowania oraz wygaśnięcie interpretacji indywidualnych, których przedmiotem były przepisy podatkowe służące przeciwdziałaniu unikania opodatkowania,
zaostrzenie sankcji podatkowych wobec podatników odpowiedzialnych za naruszenie przepisów o unikaniu opodatkowania,
nowe uprawnienia kontrolne organów podatkowych,
kontynuację postępowań podatkowych z udziałem spadkobierców przedsiębiorcy i zarządcy sukcesyjnego, a także zapewnienie ciągłości rozliczeń podatkowych przedsiębiorcy oraz zwolnienie z podatku od spadków spadkobierców przedsiębiorstwa kontynuującego działalność.
Ostatnimi uwzględnionymi w publikacji zmianami są:
ustawa z 9.11.2018 r. o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (wejście w życie: 2.1.2019 r.) oraz
ustawa z 9.11.2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (wejście w życie: 1.1.2019 r.).