Hrabia Leon Rzewuski to z pewnością „postać kontrowersyjna”. Przez wielu uznawany za „chrześcijańskiego socjalistę”, przez część badaczy przeciwstawiany jest Henrykowi, dalekiemu kuzynowi, a nie bratu, znajdowanemu w roli apologety staroszlacheckiej, sarmackiej przeszłości, w tym przeciwnika Konstytucji 3 Maja, który pragnął związać Polaków odciętych od przeszłości z nią właśnie, by odzyskać ich wielkość przez opowiedzenie się przeciwko rewolucji nawet kosztem rezygnacji z rychło mogących zostać spełnionymi aspiracji niepodległościowych, z czym Leon miał się nie zgadzać, uznając „Polskę historyczną” za minioną i przebrzmiałą, a licząc na „Polskę ludową”, opartą na chłopstwie, które narodowo jeszcze się nie określiło. [Fragment]