Niepokój człowieka

W monografii przedstawiono historyczno-systematyczne wprowadzenie do antropologii filozoficznej. Przyjmując założenie szerokiej koncepcji antropologii, uznano za zasadne poprzedzenie jej wykładu szkicem antropologii o orientacji religijnej. Pojmowanie człowieka jest tym rodzajem doświadczenia kulturowego, które w dość szerokim zakresie transferuje treści i znaczenia zachodzące między religią a filozofią. Treści filozoficzne przynależne antropologii o orientacji religijnej przedstawiono według kryterium kręgów kulturowych. W ramach antropologii filozoficznej w religiach Dalekiego Wschodu wyodrębniono koncepcje antropologiczne Chin (taoizm i konfucjanizm) oraz Indii (wedyzm, braminizm, buddyzm). Natomiast w antropologii w religiach Bliskiego Wschodu i Zachodu wyłoniono drogę interpretacyjną, poczynając od antropologii sumeryjskiej, babilońsko-asyryjskiej i zaratustriańskiej, poprzez antropologię judaizmu, aż do chrześcijaństwa i islamu. Znaczne zróżnicowanie sposobów pojmowania człowieka w antropologii filozoficznej wiązało się z koniecznością wprowadzenia pewnego porządku. W oparciu o kryterium głównych instancji/dyspozycji/władz człowieka wyróżniono następujące antropologie: naturalistyczną, emocjonalistyczną, racjonalistyczną, duchowości/spirytualistyczną i socjologistyczną. Prezentując problematykę przemian interpretacyjnych w poszczególnych rodzajach antropologii zachowano porządek historyczny. Z natury rzeczy osadzony jest on na treściach filozofii europejskiej. Zmierzenie się z niepokojem człowieka nie dało konkluzywnej odpowiedzi. Doświadczenie kulturowe zdaje się nie upoważniać do zajęcia ostatecznego stanowiska, nie dawać jednoznacznej odpowiedzi na podstawowe pytanie antropologii filozoficznej „kim jest człowiek?”. Poprzestać zatem można jedynie na swoistym słowniku, elementarzu antropologii filozoficznej.

Wydanie 1