Bohaterem powieści jest Waniuszka Murzin. Jego silny charakter, dobroć, uczciwość, niezwykłe zdolności i bystrość umysłu sprawiają, że życie staje przed nim otworem. Szczęścia brakuje mu jedynie w miłości.
Historia pary kochanków przedstawiona z żartobliwym dystansem, pełnym jednak sympatii i ciepła.