Na pobojowisku : wspomnienia z wojny 1870 r. o jenerale Bosaku Haukem i jego śmierci.
Fragment: Żołnierzom rozdano podwójną rację słoniny i wódki, chleb mieliśmy ze sobą. Słonina jest węglem, wódka go zmienia w płomień i grzeje. Ciepło rozwija wesołe myśli, budzi dobry humor. Dobry humor w armii, połowa zwycięstwa... Dobry humor: to męstwo, odwaga, hazard, spryt. Wódz, który umie wyzyskać wesołość żołnierzy, a szczęście mu sprzyja, często zdobywa sobie sławę i wielkie imię. Ależ bo nie można być małym, podnosząc zaufanie w armii aż do wybuchów dobrego humoru żołnierzy. Ludzie zaczynają się uśmiechać, gdy im się powodzi, a zwykle im się powodzi, gdy wierzą w siebie, lub w tych, którym się oddali z zamkniętemi oczami. Dobry żołnierz powinien patrzeć tylko na odległość swego strzału, za to naczelny wódz musi mieć wzrok, sięgający na mil dwadzieścia, jenerał korpusu na mil dziesięć, dywizji — pięć.
Fragment: Żołnierzom rozdano podwójną rację słoniny i wódki, chleb mieliśmy ze sobą. Słonina jest węglem, wódka go zmienia w płomień i grzeje. Ciepło rozwija wesołe myśli, budzi dobry humor. Dobry humor w armii, połowa zwycięstwa... Dobry humor: to męstwo, odwaga, hazard, spryt. Wódz, który umie wyzyskać wesołość żołnierzy, a szczęście mu sprzyja, często zdobywa sobie sławę i wielkie imię. Ależ bo nie można być małym, podnosząc zaufanie w armii aż do wybuchów dobrego humoru żołnierzy. Ludzie zaczynają się uśmiechać, gdy im się powodzi, a zwykle im się powodzi, gdy wierzą w siebie, lub w tych, którym się oddali z zamkniętemi oczami. Dobry żołnierz powinien patrzeć tylko na odległość swego strzału, za to naczelny wódz musi mieć wzrok, sięgający na mil dwadzieścia, jenerał korpusu na mil dziesięć, dywizji — pięć.