Jagaraga 15–16 IV 1849. Wojna i pokój na Bali w XIX wieku

W dzisiejszych czasach, gdy wymienia się nazwę wyspy Bali, większość ludzi ma na myśli rajską wyspę z dziewiczą przyrodą i charakterystyczną, starożytną kulturą miejscowych, która od około stu lat jest jednym z popularnych ośrodków wypoczynkowych zachodniej cywilizacji. Przeciętny obywatel nie zdaje sobie sprawy, że do początku XX wieku Bali było jednym z głównych miejsc walki z europejskim kolonializmem, zwłaszcza holenderskim. Do ostatecznego podboju wyspy potrzeba było ośmiu (!) pełnoskalowych wypraw wojskowych zorganizowanych przez Holendrów w latach 1846-1908.
Wnikliwy czytelnik może polemizować z autorem co do liczby operacji wojskowych na wyspie, gdyż historycy tradycyjnie mówią tylko o siedmiu wyprawach – 1846, 1848, 1849, 1868, 1894, 1906 i 1908. Pacyfikacja z 1858 roku, która od siedmiu wymienionych wyżej wypraw różni się tylko tym, że trwała kilka dni i jest słabiej udokumentowana we współczesnych relacjach, pozostaje poza sferą badań historyków. W tej książce skupiamy się na pierwszych pięciu operacjach wojskowych na Bali, które miały miejsce w latach 1846-1868, ponieważ wszystkie były wojnami hybrydowymi i nie miały na celu otwartego podboju wyspy. Bali mocno zakorzeniło się w strefie wpływów Holenderskich Indii Wschodnich podczas pierwszych pięciu wypraw. Jawny podbój, który miał miejsce na przełomie XIX i XX wieku, to temat na osobne, obszerne opracowanie...

Mapy: 16