Fenomen Rosji. Pamięć przeszłości i perspektywy rozwoju. Część 1. Pamięć o przeszłości w idei i kulturze Rosji

Starając się wniknąć w fenomen Rosji, autorzy tomu zwracają uwagę na dwie kluczowe kategorie: pamięć historyczną i politykę historyczną. Zdaniem Kai Kaźmierskiej „pamięć musi być selektywna. (...) Dlatego zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i zbiorowym jedne treści wypierają inne. Niektóre zyskują trwałe miejsce w krajobrazie pamięci (zwłaszcza w kanonie dziedzictwa kulturowego danej grupy), inne pełnią funkcję elementów przemijających związanych ze specyfiką danego czasu”. Teza o dynamicznym charakterze pamięci pozwala wyciągnąć wniosek, że możliwe jest celowe wpływanie na kształt treści pamięci zbiorowej przez różne podmioty społeczne, w tym instytucje władzy. Wydaje się, że istotne jest bowiem nie to, jaka była historia, ale to, jak przeszłość zostanie przyswojona i zapamiętana.