Dwory polskie w Wielkim Księstwie Poznańskim

Podróżując wiele po Księstwie zauważyłem, że pamiątki nasze — dwory i dworki szlacheckie — owe świadki dawnej świetności, z dniem każdym uszczuplają się już to przez przebudowywania historycznych siedzib naszych przodków, już to przez rozbieranie i stawianie nowych. Czy pozostały choćby tylko na papierze podobizny wszystkich owych dawnych zabytków naszego budownictwa - nie wiem. I tylko tu i ówdzie tylko spotkałem pomiędzy obywatelstwem ziemskim takich, którzy owe podobizny dworów polskich z wielką troskliwością zbierają i jako cenną rzecz przechowują. Ponieważ, o ile wiem, nie mamy dotąd osobnego dzieła, któreby zawierało podobizny pamiątek naszych, przeto powziąłem zamiar zebrać i wydać fotografie dworów polskich. Większej chęci i odwagi do tego dodało mi prawo o wywłaszczeniu, przez które owe pamiątki poważnie zostały zagrożone. Opisy dworów polegają na dokumentach grodzkich, książkach kościelnych, aż na łaskawie przez Szanownych PP. właścicieli przysłanych mi podkładkach, pamiętnikach i innych opisach. (L. Durczykiewicz)