Czołg szybki Cromwell

Cromwell A27M był brytyjskim czołgiem pościgowym z okresu II wojny światowej. Pierwsze prototypy powstały już w 1941 roku, ale produkcja seryjna trwała w okresie 1943-1945. W sumie powstało ok. 4100 egzemplarzy tego czołgu. Cromwell był napędzany silnikiem Rolls-Royce Meteor V12 o mocy 600 KM. Uzbrojenie pojazdu stanowiła pojedyncza armata ROQF kal. 75 mm oraz dwa karabiny maszynowe Besa kal.7,92 mm.

Czołg Cromwellskonstruowano jako następcę czołgu Crusader. Wymagania techniczne na nowy czołg dla armii brytyjskiej określono już w 1940 roku, a prace analityczne i pierwsze prototypy pojawiły się już na początku następnego roku. Jednak w związku z problemami z produkcją seryjną jednostki napędowej, produkcja seryjna ruszyła dopiero w 1943 roku. Cromwell, w chwili wejścia do służby, okazał się czołgiem bardzo udanym, dopracowanym technicznie, a przede wszystkim posiadającym sporą manewrowość. Krytykowano jednak jego nienajlepsze opancerzenie oraz przeciętne uzbrojenie główne, które było gorsze od armaty 17-funtowej, będącej wówczas podstawowym uzbrojeniem czołgów Sherman Firefly. Pomimo tego Cromwell jest uznawany za jedną z bardziej udanych brytyjskich konstrukcji pancernych w okresie II wojny światowej. W toku produkcji seryjnej powstało kilka wersji tego czołgu. Chronologicznie pierwszą był Cromwell I, który był pierwszą produkowaną masowo wersją tego czołgu. Krótko później powstał Cromwell V, w którym zmieniono technikę produkcji kadłuba oraz wzmocniono pancerz z przodu wozu (z 76 mm do 100 mm). Pojawiła się też wersja VII, która posiadała jeszcze bardziej wzmocnione opancerzenie i szersze gąsienice – była to również ostania seria produkcyjna. Czołgi typu Cromwell weszły też na wyposażenie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (PSZ), a dokładnie 1. Dywizji Pancernej.