Leśmian jako twórca symboli egzystencjalnych rodzących się w kręgu pytań o sens istnienia odpowiadał na antyintelektualistyczne potrzeby duszy współczesnej. Sam odczuwał je nader silnie, czego jednym z dowodów jest także jego zainteresowanie spirytyzmem, wspólne całej epoce. Zdolność do ?ekstazy natchnionej?, do odczuwania i przeżywania partycypacji uczyniła zeń poetę. A wrażliwość na aksjologiczną symbolikę bytu przywiodła ku symbolizmowi realistycznemu. Spis treści: Przedmowa 5 Dwa symbolizmy 7 Spór o symbolizm Leśmiana. Wpływ Friedricha Nietzschego. Droga do dojrzałości. Przełomowy poemat: Ląka. Światopogląd symbolistyczny. Symbolistyczna koncepcja języka. Mitotwórstwo. Inspiracja dla Ląki. Leśmianowska ?epickość, nieco inaczej pojęta?: od symbolizmu idealistycznego do symbolizmu realistycznego. Religijny wymiar poezji. Związki z modernizmem rosyjskim. Archaiczna realność 37 Zainteresowanie ludowością. Nowe barbarzyństwo: anarchizm językowy. Powrót do życia bezpośredniego. Mit tatrzański Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Marzenie o ?bylinie polskiej?. Koncepcja folklorystyczna Nietzschego. Bajki arabskie dla dzieci: Klechdy sezamowe i Przygody Sindbada Żeglarza. Bajki dla dorosłych: Klechdy polskie. Zasada równości świata i zaświata. Gramatyka archaiczności. W stronę ballad. Światopogląd antropomorficzny 75 Człowiek pierwotny. Leśmian i Martin Heidegger. Poezja jako rzeczywistość pierwotna. Pragnienie bycia. W kręgu metamorfoz. Realność snów. Pierwotne porównania i archaiczne negacje. Myślenie metaforyczne: dualna wizja rzeczywistości. Narodziny symbolu: archaiczny symbolizm aksjologiczny. Psychologia człowieka pierwotnego: Lucien Lévy-Bruhl. Partycypacja mistyczna jako pierwotna forma umysłowości. Podmiot synkretyczny. ?Potok istnienia? 115 Spotkanie Leśmiana z filozofią Henriego Bergsona. Duch czasu i Stanisław Brzozowski. Archaiczny wymiar filozofii Bergsona: wieczne stawanie się, intuicjonizm, monizm egzystencjalny, jakościowe ujęcie rzeczywistości. Zakończenie 127 Karol Irzykowski i Ostap Ortwin o archaicznym świecie poezji Leśmiana. Leśmianowski erotyzm. Przypisy 133 Indeks osób 178