Cytaty Stanisław Zbigniew Kowalik

“Ludzie różnią się między sobą zdolnością wydobywania piękna z tak bogatej rzeczywistości. W największym stopniu są w nią wyposażenia artyści, którzy poznają rzeczywistość sensualnie z większym wyczuciem i wrażliwością. Dzięki temu mogą później poprzez swoje dzieła ułatwiać innym ludziom kontakt z pięknem (udostępniać je innym).”

“Ogólnie można powiedzieć, że poznanie naukowe polega na ciągłym upraszczaniu złożoności świata, a poznanie artystyczne przyczynia się do jego wzbogacenia - nawet można byłoby powiedzieć: komplikowania.”

“Konfrontacja starych dzieł artystycznych z nowymi nie polega na odrzuceniu tych pierwszych, lecz na dodawaniu do nich ciągle dzieł nowych. W ten sposób obrazy Leonarda da Vinci nie są zapomniane i zastępowane przez późniejsze dzieła Pabla Picassa. Sztuka jest w przeciwieństwie do nauki niezastępowalna.”

“(...) muzyka hip-hopowa wypiera muzykę poważną, komiksy wzbudzają większe zainteresowanie odbiorców niż wielkie dzieła mistrzów renesansu albo impresjonizmu, tzw. harlekiny cieszą się znacznie większym wzięciem niż książki uzyskujące nagrody literackie. Ogólnie można powiedzieć, że w sztuce dochodzi do dziwnego rozminięcia: bardziej lubimy to, czego nie cenimy.”

“Jeśli wytwór artystyczny nie jest w stanie poszerzyć (ewentualnie zmienić) pola samoświadomości przynajmniej u jednego widza albo słuchacza, to z punktu widzenia psychologii nie ma powodów, aby nazywać go dziełem sztuki.”

“Odnajdywanie pustki w swojej wiedzy jest zawsze frustrujące, jednak zapełnianie jej to dla badacza prawdziwa przyjemność.”

“Oczywiście nie brakuje we współczesnej sztuce dzieł znakomitych. Problem polega na tym, że nie wzbudzają one sensacji, gdyż respektują podstawowe zasady twórczości artystycznej, a więc nikogo nie szokują. Wydaje się, że w coraz większym chaosie wywołanym różnymi twórczymi propozycjami gubią się już nie tylko przeciętni odbiorcy sztuki, ale też jej krytycy, teoretycy i sami artyści. Sztuka i pseudosztuka aspirują do podobnego poziomu uznania ich wartości artystycznej.”

“Od naukowców wymaga się zachowania zimnej krwi w czasie prowadzonych badań. Zaangażowanie emocjonalne w proces poznania rzeczywistości traktuje się często jako objaw niekompetencji naukowej.
Poznanie za pomocą sztuki wymaga posłużenia się przede wszystkim emocjami.”

“Odkrycie pustki wymusza na artyście podjęcie działań twórczych. (...) Malarze poszukują więc takich rozwiązań wizualnych, które likwidowałyby odkrytą próżnię. Muzycy starają się zrobić to samo, zapełniając dźwiękami ciszę. Twórcy literatury wyobrażają sobie, w jaki sposób zlikwidować odczuwane milczenie.”

“Każdy człowiek jest badaczem swojego umysłu, jednak artystów można uznać za osoby specjalizujące się w poznawaniu życia wewnętrznego. Wytwór artystyczny jest wyrazem tego poznania.”

“Sztuka wywołuje przeżycie estetyczne, które odrywa nas od świata zewnętrznego, uwalnia od stereotypowego myślenia i pozwala być autentycznym.”

“Dzieło artystyczne jest dowodem, że pustka poznawcza doświadczana przez autora została przezwyciężona. Teraz odbiorcy sztuki mogą skorzystać z tego dokonania artystycznego, wzbogacając nim własne życie wewnętrzne.”

“Dla psychologa chyba najważniejsze w sztuce jest to, że poprzez kontakt z nią - czasami - dochodzi do odkrycia nieznajomości siebie i jednocześnie odkrycia, że dzięki obcowaniu z dziełem artystycznym można istotnie uzupełnić ten brak.”

“W zależności od tego, jak będziemy rozumieli świadomość, tak też będziemy pojmowali jej relacje z dziełami sztuki. Świadomość może determinować twórczość artystyczną, ale może też być rezultatem oddziaływania sztuki na człowieka. Poza tym ciągle jest nierozstrzygnięta kwestia pozaświadomościowych mechanizmów tworzenia i odbioru dzieł artystycznych. Czy jest możliwe automatyczne tworzenie sztuki? Komputery ukazały taką możliwość. Czy jednak jest to sztuka?”

“Sztuka pomaga ludziom w ich osobistym rozwoju, w ciągłym odkrywaniu siebie, a dzięki temu także doświadczeniu radości z tych odkryć i satysfakcji z przezwyciężenia własnych braków.”

“Muzyka jest jak zbiór zagadek - jeśli je będziemy ciągle rozwiązywali, to nauczymy się także rozwiązywać zagadki, które niesie nam życie.”

“Zatem muzyka służy ośmieleniu nas do poszukiwania znaczeń, stwarza okazję do zastanowienia się nad problemami, których aktualnie nie potrafimy rozwiązać.”