Jakub z Paradyża

Jakub z Paradyża inne formy nazwiska: Jacobus de Clusa, Jacobus de Paradiso, Jakub z Jüterbocku (Interboku), Jakub Kartuz, Jakub z Kartuzji – cysters, teolog i filozof, kaznodzieja.

Pochodził z rodziny niemieckich kolonistów osiadłych nad Obrą. Ok. 1402 wstąpił do klasztoru w Paradyżu. Studiował filozofię i teologię na Akademii Krakowskiej. W 1423 został magistrem artes, a w 1432 magistrem teologii. Po studiach pozostał w klasztorze w Mogile pod Krakowem. Był kaznodzieją uniwersyteckim i lektorem teologii.

Działał jako teolog i myśliciel, był autorem wielu traktatów, dialogów i kazań. W latach 1440-1441 przyczynił się do powstania traktatu o wyższości soboru nad papieżem przesłanego na sobór w Bazylei. Na synodzie prowincjalnym w Łęczycy wystąpił z postulatem radykalnych reform życia zakonnego, m.in. opowiedział się za całkowitą sekularyzacją dóbr zakonnych. Popadł z tego powodu w konflikt ze swoim klasztorem; w 1442 przeniósł się do cystersów w Sulejowie, a następnie wstąpił do kartuzów na Spiszu.

W 1442-1443 był na soborze w Bazylei, gdzie wygłosił kazanie do uczestników soboru. Ostatnie lata życia spędził w klasztorze kartuzów w Erfurcie. Od 1452 wykładowca prawa kanonicznego na Uniwersytecie Erfurckim, od 1454 dziekan, a następnie od 1456 rektor wszechnicy erfurckiej.

Jest autorem około 150 dzieł ascetycznych, dogmatycznych, kanonicznych i moralnych. Był zdecydowanym zwolennikiem koncyliaryzmu oraz głębokich reform życia klasztornego. Był wyśmienitym badaczem i znawcą Pisma świętego i uznanym nauczycielem akademickim.