Rachela Auerbach

Rachela Auerbach - polska i izraelska pisarka, historyczka, tłumaczka i psycholożka narodowości żydowskiej, pisząca w języku polskim, jidysz i hebrajskim.

Absolwentka lwowskiego gimnazjum im. Adama Mickiewicza oraz Uniwersytetu Jana Kazimierza – w zakresie filozofii i prawa. Debiutowała w latach 20. pisanymi w języku polskim wierszami, opublikowanymi na łamach lwowskiej gazety „Chwila”. Współpracowała z wieloma czasopismami jidysz i polskimi. W 1933 roku przeniosła się ze Lwowa do Warszawy, gdzie związała się z poetą Icykiem Mangerem, aż do czasu jego wyjazdu z Polski w 1938 roku.

Podczas II wojny światowej przebywała w getcie warszawskim, gdzie kierowała przez trzy lata kuchnią ludową przy ul. Leszno 40. Współpracowała z Emanuelem Ringelblumem. Członkini zespołu Oneg Szabat; napisała pracę na temat funkcjonowania kuchni ludowej oraz składała sprawozdania dotyczące warunków życia w getcie. Po wydostaniu się na aryjską stronę (9 marca 1943) działała pod fałszywym nazwiskiem Aniela Dobrucka i pracowała w Radzie Pomocy Żydom „Żegota”. Z tego okresu pochodzi jej poemat Jizkor o wymordowanej młodzieży żydowskiej. Następnie ukrywała się wraz z dużą grupą Żydów w warszawskim zoo, gdzie doczekała zakończenia wojny.

Po wojnie pozostała w Warszawie. Pracowała w Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, w której zajęła się dokumentacją czasów Holocaustu.

W 1950 roku wyemigrowała z Polski, udając się do Londynu, skąd następnie wyjechała do Izraela. Tam podjęła pracę w Instytucie Jad Waszem w Jerozolimie, gdzie stworzyła dział zbiorów świadków oraz prowadziła badania nad losami getta warszawskiego.